Yüksek hava sıcaklıklarıyla birlikte, özellikle kafe ve restoranlarda kullanılan veya marketlerden temin edilen buzların hijyenik olmayan ortamlarda üretilmesi, enfeksiyon hastalıklarına yol açabiliyor. Prof. Dr. Dilek Arman (Bahçeşehir Üniversitesi) kontamine sulardan üretilen buzların Escherichia coli, salmonella, kolera, norovirüs, hepatit A gibi organizmaların yanı sıra, nadiren parazit ve mantar gibi etkenlerle bulaşma riskine dikkat çekti. Söz konusu mikroorganizmalar buz içinde pasif olsa da, eritildiklerinde yeniden aktif hâle geçebiliyor. Ayrıca buzun tutulduğu maşa, kova ya da makine gibi yüzeylerin kontaminasyonu da bulaş tehlikesini artırıyor. Arman, evde buz yaparken temiz su ve kap kullanmanın önemini vurguladı ve “buzu direkt suyu soğutarak tüketmek” gibi alternatiflerin daha güvenli olduğunu belirtti.
Ağız içi soğuk ısırıkları ve enfeksiyon belirtileri
Prof. Dr. Özlem Güneysel (Medicana Zincirlikuyu Hastanesi) ise buzun doğrudan ağız içi mukozalarına uzun süre temas etmesinin soğuk ısırıklarına ve doku hasarına yol açabileceğini belirtti. Kontamine suyla üretilen buzları tüketen kişilerde halsizlik, yorgunluk, ateş, boğaz ağrısı, kas ve karın ağrıları, bulantı, kusma, ishal gibi belirtiler görülebiliyor. Bu semptomlar genellikle 1 ila 5 gün sürebiliyor ve özellikle yeterince sıvı alınamazsa daha da uzayabiliyor. Güneysel, kişisel hijyen ve içme sularının güvenliği konusunda dikkatli olunmasının önemine vurgu yaptı. Ayrıca buz yerine içeceği doğrudan soğuk tüketmenin daha doğru bir yaklaşım olduğunu söyledi.
Markasız ve onaysız buzlara dikkat
Ümraniye’de faaliyan Cüneyt Kahraman, buzun bir gıda ürünü olduğunu ve mutlaka temiz, arıtılmış sudan üretilmesi gerektiğini ifade etti. İşletmelerinin, Tarım ve Orman Bakanlığı denetiminde çalışan tesisler olduğunu ve ambalajlarda sicil onay numaralarının bulunduğunu belirterek, şu uyarıda bulundu: “Ambalaj üzerinde sicil numarası olmayan, markasız üretim buzları almayın.” Buzun üretiminin tamamen hava ve dış temas olmadan gerçekleştiğini, ayrıca şeffaf buzun daha steril ortamlarda üretilmiş olabileceğine dair bir gösterge sayılabileceğini, ancak bunun kesin belirleyici olmadığını aktardı. Normal şoklanma süresi yaklaşık 19–20 dakika olan buz, daha hızlı üretimde kristalize olamadan beyaz renkte olabilir.
