DÜNYANIN EN ESKİ PARMAK İZİ BULUNDU: 43 BİN YILLIK VE NEANDERTALE AİT
Bilim dünyası insanlık tarihine dair çığır açan bir keşifle sarsıldı. İspanya’nın San Lázaro kaya sığınağında, yaklaşık 43.000 yıl öncesine ait olduğu belirlenen bir parmak izi, şimdiye kadar keşfedilen en eski insan parmak izi olarak kayıtlara geçti. İz, bir Neandertale ait.
SANATIN İZİ Mİ, SADECE BİR TEMAS MI?
Yaklaşık 20 santimetre uzunluğundaki granit çakıl taşı üzerinde, kırmızı aşı boyasıyla yapılmış olan parmak izi, yalnızca fiziksel bir iz olmanın ötesine geçiyor. Araştırmacılar, Neandertallerin sembolik düşünceye sahip olabileceğini, hatta sanat yaratma kapasitesine işaret eden bu bulgunun, tarihin yeniden yazılmasına katkı sunabileceğini belirtiyor.
ARAŞTIRMA EKİBİ VE YÖNTEMLER
İspanya Ulusal Araştırma Konseyi (CSIC) liderliğinde, Dr. David Álvarez Alonso başkanlığında yürütülen kazı, 2022 yılı Temmuz ayında başladı. Parmak izi, yüz formunu andıran taşın “burun” kısmına denk gelen noktada bulundu. Çevrede bu kırmızı pigmentin başka hiçbir yerde kullanılmamış olması, boyanın özellikle başka bir yerden getirildiğini gösteriyor.
ADLİ TIP DESTEĞİYLE TESPİT EDİLDİ
Archaeological and Anthropological Sciences dergisinde yayımlanan makalede, adli tıp uzmanlarının katkılarıyla iz üzerinde yapılan analizler sonucunda parmak izinin yetişkin bir erkek Neandertale ait olduğu ve belirgin girdap desenlerine sahip olduğu ifade edildi.
UZMANLARDAN SİMGESEL ANLAM YORUMLARI
Dr. Bruce Hardy (Kenyon College): “Kırmızı nokta kesinlikle kasıtlı olarak yapılmış. Bu bir sanat eseridir.”
Dr. Rebecca Wragg Sykes (Cambridge & Liverpool): “Burun gibi görünse de, taş ters çevrildiğinde bu işaret bir göbek deliği olarak da yorumlanabilir.”
Dr. Paul Pettitt (Durham Üniversitesi): “Neandertallerin pigment kullanımı artık tartışmasız.”
Dr. Derek Hodgson: “Taşın hiçbir işlevi yok ancak ‘burun’ işaretiyle birlikte bir yüze dönüşüyor. Bu, işlevsel olmayan nesneler koleksiyonuna önemli bir katkı.”
NEANDERTALLERİN KÜLTÜREL GELİŞMİŞLİĞİNE YENİ DELİL
Yaklaşık 40.000 yıl önce soyları tükenen Neandertaller, bu keşifle birlikte yalnızca avcı-toplayıcı olarak değil, sembollerle düşünebilen ve sanat üretebilen canlılar olarak değerlendirilmeye devam ediyor.
