Amcaoğlu: İdeal politikacı, halkın hizmetçisidir

Kıbrıs Türk siyasal yaşamının etkin isimlerinden kabul edilen Ekonomi ve Enerji Bakanı Olgun Amcaoğlu, KIBRIS Gazetesi yazarı Hasan Hastürer’in sorularını yanıtladı.

Pahalılıkla mücadelenin tek başına bir bakanlığın işi olmadığını ve bunun toplumsal bir mücadele olduğunu belirten Bakan Amcaoğlu, “Dijital etiket, etkin fiyat denetimi ve pahalılıkla mücadelede en çok üzerinde durduğumuz çalışmamızdır. Bu çalışma ile kapalı ekonomi şartlarında hayatını idame ettiren işletmelerimizle birlikte, ülkemizdeki ortaya çıkan sorunların ortadan kaldırılması için hükümet olarak bilgiye ulaşıp politikalar üretebilmeyi olanaklı hale getirebilmek en büyük hedefimiz.” ifadesini kullandı.

Hastürer’in soruları ve Amcaoğlu’nun yanıtları şöyle:

1. Hastürer: Ekonomik istikrardan ne anlarsınız?
2. Amcaoğlu: İstikrarın kelime anlamı, tutarlı bir şekilde devam etmek olarak açıklanabilir. İstikrarlı olmak, kararlılık sergileyip siyaset değiştirmemektir. Ekonomik istikrar da benim için, genelde ekonomi ile bağlantılı olarak bir dalgalanmanın görülmemesi hatta engellenebilmesi halidir diyebilirim.
3. Hastürer: KKTC ekonomisinde istikrar ne kadar var?
4. Amcaoğlu: Özellikle pandemi sonrası dünyada global anlamda yaşanan bir enflasyonist akım var ve bizde tüm bunların paralelinde ülke ekonomisinde stagflasyon (ekonomide durgunluk) veya resesyon (ekonomide aşırı gerileme) olmaması için ciddi çaba harcıyoruz ama bu konuda bazen aksaklıklar olduğunu gizlemek doğru olmaz. Örneğin; pandemi dönemi reel sektör kayıtlı çalışan sayısı 88,000, Aralık 2024 reel sektör kayıtlı çalışan sayısı 159,321.
5. Hastürer: Haline şükreden sektör yok gibi… Şikayet bir alışkanlık mı yoksa şikayetlerde haklılık payı var mı?
6. Amcaoğlu: Küresel ekonomi ve finans alanındaki gelişmelere bakıldığında ülkede her ikisi de var diyebilirim. Hem şikayet etme alışkanlığımız çok yüksektir hem de enflasyon ve devalüasyon etkisinde yaşayan piyasamızda kesinlikle haklılık payı olan sektörler söz konusudur.

“Pahalıkla mücadele toplumsaldır”

1. Hastürer: Pahalılıkla mücadelede, birincil görev Ekonomi Bakanlığı mı? Size göre pahalılık canavarı yenilebilir mi?
2. Amcaoğlu: Pahalılıkla mücadele toplumsal bir mücadele şeklidir. Birincil görevin şu veya bu bakanlıkta olması gibi bir ayrımı yapmak pek doğru değil. Bir bütün olarak hükümetin tüm bakanlıklarının gerek kemer sıkma, gerekse harcamalarla ilgili istikrarlı bir tavrı olması gerekmektedir. Ülkemizde pahalılık, enflasyon, devalüasyon gibi sıkıntıları tek başımıza yenmemiz çok zordur ama imkansız değildir. Bu konuda da elimizden gelen çabayı göstermeye çalışıyoruz ve bakanlığın sorumluluk alanındaki konularla ilgili teknolojik altyapıyı tamamlamaya çalışıyoruz. Örneğin Akaryakıt Otomasyon Projesi (kullanımda), Ürün Güvenliği Projesi (ihalesi tamamlandı), Digital Etiket Projesi (kurulum devam ediyor), Yeni Organize Sanayi Bölgesi İnşası (25 Nisan 2025’te temelleri atılacak), Sebze ve Meyve Hal İhalesi tamamlanacak (Haziran 2025).
3. Hastürer: Son zamanlardaki çıkışı rağmen, dövizdeki artış, enflasyonun gerisinde… Bunun artıları ve eksileri neler? Döviz tırmanışını sürdürürse halimiz ne olur?
4. Amcaoğlu: Dediğim gibi enflasyonu veya dövizdeki artış ya da düşüşleri etkileyebilecek çok elle tutulur argümanlarımız olmamakla birlikte, en basit örnekle, dövizdeki artışı, turizm gelirlerine yansıtabilmeyi başarıp ortaya çıkacak olan yansımaları sektörel anlamda sübvanse edebilirsek elbette artıları olabilir. Ancak şu acı bir gerçektir ki yaşamı dövize endekslenmiş vatandaşımız, dövizdeki artış durumunda her zaman olduğu gibi ciddi şekilde olumsuz etkilenebilmektedir. Hükümetimiz, bu olumsuz etkiyi en aza indirmek amacıyla yaptığı çalışmalarda kesinlikle başarılı olmuştur ama bu başarı en üst seviyede midir? Hayır! Asgari ücretin belirlenmesinde, vatandaşımızın dövizdeki yükseliş veya enflasyondan olumsuz etkilenmemesi için ciddi çaba harcadığımız gizlenilemez bir gerçektir.
5. Hastürer: Konunun uzmanlarına göre marketlerde etkin fiyat denetimi, pahalılıkla mücadelenin çok önemli bir adımı. Aldığınız önlemlerle marketlerde fiyat denetimini sağlayabileceğinize inanıyor musunuz?
6. Amcaoğlu: Dijital etiket, etkin fiyat denetimi ve pahalılıkla mücadelede en çok üzerinde durduğumuz çalışmamızdır. Bu çalışma ile kapalı ekonomi şartlarında hayatını idame ettiren işletmelerimizle birlikte, ülkemizdeki ortaya çıkan sorunların ortadan kaldırılması için hükümet olarak bilgiye ulaşıp politikalar üretebilmeyi olanaklı hale getirebilmek en büyük hedefimiz.
7. Hastürer: Sebze–meyvede Hal Yasası’nın yaşamsal önemi olduğu ortada… Hep konuşulur ama fark edilir adım yok. Neden?
8. Amcaoğlu: Fark edilir adım atılması için çabalarımız sürmektedir ve bakanlık olarak bu yıl için yaptığımız iş programına göre Haziran ayında ihaleyi bitirip inşaat aşamasına gelmeyi hedefliyoruz.

“Akaryakıtta çalışan bir sistem kurduk”

1. Hastürer: Akaryakıtta kurduğunuz denetim sisteminin getirisi ne oldu?
2. Amcaoğlu: Geçtiğimiz yıl hazirandan itibaren aktif hale getirdiğimiz ve ada sathında yüz kırk iki istasyon ile tedarikçi 2 firmanın verilerini anlık takip ettiğimiz proje sayesinde daha öncesinde akaryakıt hacminin aylık 25 milyon litre değil de minimum 42 milyon litre olduğu gördük ve fiyat politikamızı bunun üzerine kurup gayet güzel çalışan bir sistem kurduk. Ülkede her an ne kadar akaryakıt olduğunu, kimin deposunda kaç litre bulunduğunu görebiliyoruz ve bu sistem uluslararası kriterlere uygun olarak çok iyi çalışmaktadır. Örneğin;

KKTC                 TC              GÜNEY KIBRIS

BENZİN 95          36,45              47,29                57,40

E.DIESEL             34,95               47,57                59,45

LPG                    500 TL             795 TL              700 TL

1. Hastürer: Özellikle Lefkoşa Sanayi bölgesinde, kullanım alanlarının yüzde seksenin üzerinde bir kısmı, bildiğimiz sanayi tesisi değil. El değiştirmelerde ve kiraya vermelerde de ciddi haksız kazançlar konuşuluyor. Bu konuda ne yapmayı düşünüyorsunuz? Yasalardaki boşluk kişisel haksız kazançları kamu yararının önüne geçirebilir mi?
2. Amcaoğlu: Dile getirdiğiniz bu konuda bazı sıkıntılar olduğunu hepimiz biliyoruz. Kısa zaman içerisinde, kamu yararını en iyi seviyeye çekecek düzenlemeler yaptık 2022 Aralık ayında yeni Organize Sanayi Bölgeleri Yasası’nı oybirliği ile meclisten geçirip yürürlüğe koyduk ve bunu tüm sivil toplum örgütleri ile (Sanayi Odası, Ticaret Odası, Esnaf ve Sanatkarlar Odası) konsensüs içinde hayata geçirdik. Özellikle yerli sanayimizin ve sanayicimizin de geleceğini tehlikeye sokacak hiçbir adımımız olmadı ve olmayacaktır. Bunu bir kez daha vurgulamak isterim. Yaptığımız düzenlemelerle sanayi bölgelerinin yönetiminde, sanayicinin, Sanayi Odası’nın bizden daha yetkili olmalarını sağlamış bulunmaktayız. Bu konuya büyük önem verdiğimizi de tüm sanayicilerimiz iyi bilmektedir.
3. Hastürer: 2025’te ilk çeyrek geride kaldı. 2025’in önümüzdeki dokuz ayında neler bekliyorsunuz?
4. Amcaoğlu: Geçen yılın son çeyreğinden beridir 2025 yılının güllük gülistanlık geçmeyeceğini tüm platformlarda ifade etmiştim ama yine de ülkemiz ekonomisi için 2025 yılı pek de umutsuz görünmüyor… Yeni Beş Yıllık Kalkınma Planı’na göre, yıllık yüzde 5 büyüme hedeflenmektedir ve kişi başına düşen gelirin önceki dönemlere göre kötü bir noktada olacağını sanmıyorum.  Özellikle Başbakanımız ama genelde Hükümetimiz örneğin kadın ve genç istihdamı gibi sosyal kalkınma hedeflerinde iddialıdır, iddialıyız. Türkiye’nin de daha iyiye gitmesi elbette bizim için de çok önemlidir. Şunu unutmamak lazım; içinde bulunduğumuz ekonomik koşullarda Türkiyesiz ileri adım atmamız ve çok şey beklememiz pek mümkün değildir.

“Halka hizmet yaşam biçimim”

1. Hastürer: Ekonomi ve Maliye Bakanlığı tek bakanlık olsun deseler görüşünüz nedir?
2. Amcaoğlu: Kişisel görüşüm, maliye ve ekonominin yıllar öncesinde olduğu gibi aynı çatı altında olması gerektiği yönündedir ama sorumlulukları apayrıdır; ayrı olmalarının çok ciddi bir sıkıntısı da söz konusu değildir.
3. Hastürer: Politikaya girmekten memnun musunuz?
4. Amcaoğlu: Politikaya girmek, halkın hizmetinde olmaya karar vermektir. Çok genç yaşta buna karar vermiş ve kamuda otuz dört yılına girmiş biriyim ve halka hizmet yaşam biçimimdir, bundan da her zaman memnunum.
5. Hastürer: Politika sizi yoruyor mu?
6. Amcaoğlu: Yorduğu zamanlar elbette var ama ülkem adına, ülkemizin geleceği adına güzel şeyler yapıp başarılı olmak uğruna yorgunluğa yenilip de yıldığım zaman hiç ama hiç olmadı.
7. Hastürer: İdeal bir politikacıyı nasıl tanımlarsınız?
8. Amcaoğlu: Halkının hizmetçisi.
9. Hastürer: Politikada şansa inanır mısınız?
10. Amcaoğlu: Her işte, her başarı ya da başarısızlıkta şans faktörü mutlaka vardır ama işimizi şansa bırakmamak için çok çalışmamız gerektiği, çocukluğumdan beri aldığım en iyi aşıdır.